Στόχος του ΣΕΦ το 12% της ενέργειας να προέρχεται από φωτοβολταϊκά

Η αγορά των φωτοβολταϊκών αναπτύσσεται δυναμικά στην Ελλάδα, επισημαίνει στη συνέντευξη του στο in.gr  ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) Δρ. Σωτήρης Καπέλλος. Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο ΣΕΦ δραστηριοποιούνται στην παραγωγή εξοπλισμού, την εμπορία, εγκατάσταση και συντήρηση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Επισημαίνει ότι η αγορά είχε βρει μια ισορροπία μετά τα λάθη που έγιναν στο ξεκίνημα της, με τα υπερκίνητρα που είχαν δοθεί αλλά και τη γραφειοκρατία που εμπόδιζε την ανάπτυξη της. Ο τελευταίος νόμος απλοποίησε μεν τις διαδικασίες αλλά το πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά στους αγρότες δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες και μεγάλο όγκο αιτήσεων, που δύσκολα θα αντιμετωπιστούν.

Η  εκτίμηση του ΣΕΦ  είναι ότι το 2020 τα φωτοβολταϊκά θα παράγουν το 12% της ηλεκτρικής ενέργειας ξεπερνώντας τον εθνικό στόχο. Το ποσοστό αυτό είναι και στόχος που έχει θέσει και η ευρωπαϊκή βιομηχανία φωτοβολταϊκών.  Σημαντικός λόγος είναι ότι η δυναμική των φωτοβολταϊκών θα ενισχύεται καθώς θα πέφτει το κόστος τους. Δεν διαβλέπει υπερθέρμανση της αγοράς, όπως συνέβη σε Ισπανία και σε Τσεχία, καθώς η φειδωλή τραπεζική χρηματοδότηση θα εξισορροπήσει την αγορά. Συμβουλεύει σε έναν υποψήφιο επενδυτή να είναι πολύ προσεκτικός αυτή την περίοδο και εκτιμά ότι σε 4-5 χρόνια οι ευκαιρίες θα είναι ξεκάθαρες, ενώ επισημαίνει ότι η εγχώρια παραγωγή φωτοβολταϊκών θα πρέπει είτε να μπορεί να αναπτύσσει υψηλή τεχνολογία είτε να παράγει αξιόπιστα προίόντα με ανταγωνιστικό κόστος.

 Συνέντευξη στην Τζούλη Ν.Καλημέρη

Πόσο έχει προχωρήσει η εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών στην ελληνική αγορά ;

Το τέλος  του 2009 υπήρχαν εγκατεστημένα περίπου 50 MW. Το 2010, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ, η ισχύς των εγκατεστημένων φωτοβολταϊκών ανήλθε σε  150 MW. Συνολικά δηλαδή στο τέλος του προηγούμενου χρόνου η συνολική ισχύς τους ανήλθε σε 200 MW.

Σημειώθηκε ένα μεγάλο άλμα.

Είναι αλήθεια, αν και θα μπορούσε να είχε συμβεί νωρίτερα. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι ήταν η πρώτη χρονιά που τα φωτοβολταϊκά ξεπέρασαν τα αιολικά. Η δυναμική των φωτοβολταϊκών είναι ιδιαίτερα σημαντική. Ο λόγος που δεν αναπτύχθηκε το προηγούμενο διάστημα αυτή η δυναμική εντοπίζεται  στο πρόβλημα της γραφειοκρατίας. Με τον τελευταίο νόμο 3851/2010 υπήρξε απλοποίηση των διαδικασιών.

Το άλμα οφείλεται στην είσοδο των μικρών επενδυτών ή των μεγάλων ;

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία περίπου το 60% αφορά μεσαίες επενδύσεις δηλαδή γύρω στα 100 kw το καθένα. Οι μεγάλες επενδύσεις - πάνω από 150 kw και οι περισσότερες πάνω από 1 MW -  είναι περίπου το 25% και τα οικιακά  και μικρότερα – 10 με 20 kw - είναι περίπου το 15%. H κατανομή σε γενικές γραμμές θα διατηρηθεί με μια μικρή μείωση στο μεσαίο κομμάτι, που μπορεί να φθάσει στο 55% της συνολικής ισχύος. Τα περισσότερα φωτοβολταϊκά  είναι μεσαία, πιο μικρά από τις άλλες ΑΠΕ όπως π.χ. τα αιολικά, πιο αποκεντρωμένα και αυτό είναι το  πλεονέκτημα τους. Είναι πιο μικρά άρα ουσιαστικά σταθεροποιούν το σύστημα και επειδή βρίσκονται μέσα στον ιστό της κατανάλωσης δε σημειώνονται απώλειες στη μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αντιδιαστολή με τα μεγάλα αιολικά,  που η είσοδος και η έξοδος τους από το σύστημα δημιουργεί διαταράξεις.

Τα φωτοβολταϊκά  στις στέγες είναι ακόμα καλύτερα και σταδιακά όλη η αγορά θα κινηθεί προς τα εκεί. Νομίζω ότι ήταν λάθος που δεν ξεκινήσαμε από τα μικρά, όπως συνέβη στη Γερμανία. H Γερμανία που ξεκίνησε πριν από 10 χρόνια και έχει 30% λιγότερη ηλιοφάνεια από εμάς, είναι η μεγαλύτερη αγορά του κόσμου. Ξεκινήσανε με ένα πρόγραμμα που είχε στόχο τις 1000 στέγες και στη συνέχεια έγινε 100.000. Η στέγη είναι μέσα στον ιστό της κατανάλωσης, άρα δεν υπάρχουν απώλειες και σταθεροποιείται το σύστημα. Με τον τελευταίο νόμο στην Ελλάδα δόθηκε μια προτεραιότητά στις στέγες.

Το πρόγραμμα που αφορούσε την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών από αγρότες, δημιούργησε πολλές αντιπαραθέσεις. Ποιό είναι το σχόλιο σας;

Δημιουργήθηκαν μεγάλες προσδοκίες στο θέμα των φωτοβολταϊκών, ενώ θα μπορούσαν να ξεκινήσουν με μικρότερα προγράμματα, όπως είναι αυτό των Στεγών, που απαιτεί λιγότερα χρήματα και είναι περισσότερο αποδοτικό.

Τι εννοείτε;

Στο πρόγραμμα στις Στέγες η αποζημίωση ανά κιλοβατώρα είναι 55 λεπτά, ενώ στα 100 kw που είναι τα αγροτικά είναι χαμηλότερη, σήμερα κοντά στα 42 και μειώνεται περίπου 6% κάθε εξάμηνο. Οι αγρότες θα μπορούσαν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για τη Στέγη. Απευθύνθηκαν σε συμβουλευτικά γραφεία και πλήρωσαν  από 3.000 – 5.000 ευρώ ο καθένας. Χρεωθήκαν δηλαδή για να υποβάλλουν αιτήσεις 100 kw και ήταν αναμενόμενο όταν υπάρχουν πολλές αιτήσεις σε μια περιοχή το δίκτυο της ΔΕΗ να μην τα «χωράει». Για να γίνει αναβάθμιση του δικτύου, είναι μεγάλο το κόστος, το οποίο θα επιβαρύνει είτε τον επενδυτή είτε τη ΔΕΗ. Τους δημιούργησαν όμως προσδοκίες καθώς τους δίνεται η δυνατότητα επένδυσης μέχρι 100 kw. Πρόκειται για μια μεσαία επένδυση που το κόστος της διαμορφώνεται στα 300.000 ευρώ. Δημιουργήθηκε  λοιπόν ένας μεγάλος όγκος αιτήσεων που δύσκολα θα αντιμετωπιστεί.

Δηλαδή  η δυνατότητα εγκατάστασης  των 100 kw είναι η ουσία του προβλήματος;

Τα 100 kw που μπορούν να εγκαταστήσουν είναι πολλά, και υπερβαίνουν τις ανάγκες ηλεκτροδότησης της αγροτικής παραγωγής τους. Οι αγρότες φυσικά και θα πρέπει να έχουν φωτοβολταϊκά. Η πολιτεία όμως  θα πρέπει να τους έδινε κίνητρα είτε να μπουν σαν ειδική κατηγορία στο πρόγραμμα στις Στέγες είτε το πρόγραμμα τους να είχε πολύ χαμηλότερο όριο. Το κόστος επένδυσης είναι χαμηλότερο και θα μπορούσαν να καλύψουν και τις ανάγκες της παραγωγής τους επαρκώς.

Σημειώθηκαν και περιπτώσεις όπου εγκατέλειψαν την αγροτική παραγωγή για να βάζουν φωτοβολταϊκά.

Αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Δυσφημεί μάλιστα τον αγροτικό κόσμο και δεν του αξίζει. Το κύριο επιτήδευμα τους είναι η παραγωγή αγροτικών προϊόντων, ενώ εισέρχονται στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με τρόπο επαγγελματικό που απαιτεί ίδια κεφάλαια και μία ελάχιστη σχετική τεχνογνωσία.

Η  ΔΕΗ μάλιστα  δήλωσε ότι είναι κορεσμένο το δίκτυο της σε ορισμένους νομούς.

Η ΔΕΗ προχωράει κατά  προτεραιότητα τις αιτήσεις των αγροτών που υπεβλήθησαν εντός των σχετικών προθεσμιών,  με αργούς βέβαια ρυθμούς. Εκεί που μπορεί να τους δώσει όρους σύνδεσης το κάνει και όταν φθάσει σε ένα σημείο που είναι κορεσμένο το σύστημα δεν θα εξυπηρετήσει τις αιτήσεις. Αυτό που συνέβη με τους αγρότες δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο  για την αγορά των φωτοβολταϊκών. Το ίδιο συνέβη και το 2007  με τη ΡΑΕ, σημειώθηκε κορεσμός. Ουσιαστικά επαναλαμβάνεται το ίδιο λάθος  που συνέβη όταν ξεκίνησε η αγορά. Τότε η πολιτεία παρείχε επιδότηση και προσέφερε  υψηλή τιμή αγοράς της κιλοβατώρας. Ήταν λάθος. Δόθηκαν υπερκίνητρα για μια δραστηριότητα που είχε ήδη μεγάλη ζήτηση. Εμείς σαν Σύνδεσμος το επισημάναμε. Και τότε η επιδότηση θα πήγαινε σε αυτόν που έκανε εμπόριο αδειών. Βέβαια φαίνεται ότι δεν έγιναν πολλές αγοραπωλησίες αδειών, αλλά λόγω των υπερκινήτρων και της γραφειοκρατίας που οδήγησε σε μεγάλο αριθμό αιτήσεων, καθυστέρησε χρονικά η ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς των φωτοβολταϊκών. Κάτι παρόμοιο γίνεται και τώρα με τη δημιουργία υψηλών προσδοκιών σε ορισμένη μερίδα των επενδυτών. Παρόλα αυτά η αγορά έχει πλέον αποκτήσει τη δυναμική της και εκτιμώ ότι είναι δύσκολο να ανακοπεί, εκτός εάν αλλάξουν οι κανόνες, το οποίο απευχόμαστε.

Δημιουργήθηκε λοιπόν μια δευτερογενής αγορά,  με επενδυτές που πήρανε την άδεια αλλά δεν υλοποιήσανε ποτέ την επένδυση.

Δευτερογενής αγορά υπάρχει σε όλα τα μέρη του κόσμου αλλά είναι ορθολογική. Η έννοια της δευτερογενούς αγοράς είναι να μπορεί να μπει κάποιος στην κατασκευή φωτοβολταϊκού κερδίζοντας χρόνο, πράγμα που αποτιμάται οικονομικά. Έχει όμως  δυνατότητα κάποιος άλλος να υποβάλλει νέα αίτηση, εφόσον το επιθυμεί. Αυτό γίνεται πλέον μετά το νόμο 3851/2010 – και ήταν μόνιμο αίτημα του Συνδέσμου για να αντιμετωπιστεί το εμπόριο αδειών - ενώ πριν ο μόνος τρόπος κάποιος νεοεισερχόμενος να κατασκευάσει φωτοβολταϊκό έργο ήταν μέσω της  δευτερογενούς αγοράς. Από την άλλη πλευρά εφόσον κάποιος, που έχει ώριμο έργο, δεν μπορεί να το κατασκευάσει μπορεί, και πάντα μπορούσε, να απευθυνθεί στην δευτερογενή αγορά.

Πως βλέπετε να κινείται η αγορά στα φωτοβολταϊκά;

H αγορά πριν από το νέο νόμο και τους αγρότες είχε αρχίσει να ισορροπεί κάπως. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξουν κάποιοι κανόνες που να είναι σταθεροί για κάποιο χρονικό διάστημα. Η αγορά θα προσαρμοστεί στους κανόνες. Μόνο εάν δεν εξελίσσεται θα πρέπει να αλλαχτούν οι κανόνες. Αυτός είναι ο ρόλο της πολιτείας. Αν θέλει να τονώσει την αγορά, μπορεί να δώσει κάποια κίνητρα, όχι απαραίτητα οικονομικά, μπορεί να είναι φορολογικά ή να βελτιώσει τη γραφειοκρατία. Αν μια αγορά βρίσκεται στα πρώτα στάδια, όπως ήταν τα φωτοβολταϊκά πριν από κάποια χρόνια, είναι φυσικό να δοθούν κίνητρα. Τη συγκεκριμένη όμως περίοδο η αγορά έχει αποκτήσει τη δυναμική της, οι εκτιμήσεις για το 2011 ανέρχονται  250 -300 MW εγκατεστημένη ισχύ και είναι ένας ικανοποιητικός ρυθμός ανάπτυξης. Δεν θα ήταν επιθυμητή μια πιο μεγάλη άνοδος για να μην παρουσιαστούν σημάδια υπερθέρμανσης της αγοράς, όπως σημειώθηκαν στην Τσεχία και στην Ισπανία.

Υπήρχε αυτός ο φόβος.

Εκτιμάμε ότι αυτό είναι δύσκολο να συμβεί, διότι οι ρυθμοί χρηματοδότησης από τις τράπεζες είναι τέτοιοι που δεν το επιτρέπουν. Οι ελληνικές τράπεζες είναι πολύ προσεκτικές στην χρηματοδότηση και αυτός θα είναι ο παράγοντας που θα εξισορροπήσει την αγορά, ώστε να μη ξεπεράσει τα προαναφερθέντα όρια. Ο ρυθμός  ανάπτυξης της θα είναι στα πλαίσια του εθνικού στόχου που έχει βάλει το ΥΠΕΚΑ για το 2014. Από δω και πέρα η αγορά θα πρέπει να αφεθεί να δουλέψει. Δεν θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις. Η αγορά κινείται, κυρίως από αιτήσεις που είχαν γίνει ένα χρόνο πιο πριν. Οι παρεμβάσεις που θα πρέπει να γίνουν αφορούν το επίπεδο των υπηρεσιών. Θα πρέπει να βελτιωθούν οι υπηρεσίες που προσφέρει η ΔΕΗ. Η ΡΑΕ έχει μικρότερο όγκο αιτήσεων και αναμένεται να κινείται γρηγορότερα από το παρελθόν. Αναμένεται να το δούμε αυτό. Επίσης μεγάλες καθυστερήσεις πλέον παρουσιάζονται στο ΔΕΣΜΗΕ με το οποίο υπογράφονται οι συμβάσεις αγοραπωλησίας του ηλεκτρικού ρεύματος.

Ποιο είναι το ζήτημα με τη ΔΕΗ ;

Δεν έχει επαρκές προσωπικό που ασχολείται με το συγκεκριμένο αντικείμενο και δε μπορεί να προχωρήσει γρήγορα. Κατά μέσο όρο ασχολούνται με τα φωτοβολταϊκά και άλλα θέματα 2,5 άτομα ανά περιφέρεια. Επιπλέον, οφείλει να παρέχει με διαφανή και ξεκάθαρο τρόπο πληροφόρηση για την εξέταση των αιτήσεων δηλαδή πόσες αιτήσεις έχουν υποβληθεί ανά περιοχή και περιφέρεια και ποια είναι η τύχη τους. Κάτι παρόμοιο δηλαδή με αυτό που εφαρμόζει η ΡΑΕ και ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να πληροφορείται για την τύχη της αιτήσεώς του μέσω διαδικτύου.

Το παράδειγμα της Ισπανίας που επαναδιαπραγματεύθηκε τους όρους πληρωμής των φωτοβολταϊκών δημιουργεί ανησυχία και στην Ελλάδα. Θα καταφέρει η ελληνική πολιτεία να πληρώσει την πράσινη ενέργεια;

Καταρχάς , η Ισπανία αποτελεί ένα κλασικό παράδειγμα υπερθέρμανσης. Από 800 MW εγκατεστημένη ισχύ, το 2008 εκτινάχτηκε στα 2.500 MW ! Δηλαδή στο στόχο που έχει θέσει η Ελλάδα μέχρι το 2020. Στην Ισπανία η ευθύνη ήταν συνολική και αφορούσε και την αγορά και την κυβέρνηση. Η αγορά ήταν πολύ δυναμική, ήταν πρωτοπόρα στο θέμα των φωτοβολταϊκών. Διέθεταν δικά τους εργοστάσια που απασχολούσαν περίπου 80.000 άτομα. Οι μισοί από αυτούς έχασαν τη δουλειά τους καθώς μετά από παρεμβάσεις της κυβέρνησης δυσκόλεψαν οι διαδικασίες. Τώρα φαίνεται να έχει βρει ισορροπία. Βέβαια οι αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο της Ισπανίας αφορούν τα νέα φωτοβολταϊκά και όχι αυτά που είχαν ήδη κατασκευαστεί. Το ίδιο έχει συμβεί και στην Τσεχία.

Στην Ελλάδα η αγορά είναι πάρα πολύ μικρή. Οι πόροι για την πληρωμή των ΑΠΕ προέρχονται από το τέλος ΑΠΕ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Συνδέσμου η ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά πρέπει να κινηθεί με ρυθμούς που να συμβαδίζουν με την Ευρώπη. Όπως τα υπολογίζουμε, εάν εγκατασταθούν 6500 MW φωτοβολταϊκών και όχι τα 2500 MW του εθνικού στόχου, το τέλος ΑΠΕ θα φθάσει μέχρι το τέλος του 2020 στα όρια που είναι το τέλος για την ΕΡΤ.

Όσον αφορά το ΔΕΣΜΗΕ και το έλλειμμα που φαίνεται να υπάρχει δεν οφείλεται στις ΑΠΕ. Οφείλεται στο γεγονός ότι το 2009 η ΔΕΗ χρησιμοποιούσε πάρα πολύ τους λιγνιτικούς και τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Οπότε η χαμηλή εξ αποτελέσματος Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ), σύμφωνα με την οποία υπολογίζονται τα έσοδα του ΔΕΣΜΗΕ κρατήθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. 

Ποιά είναι η συμβουλή σας προς έναν υποψήφιο επενδυτή φωτοβολταϊκών ;

Ο σοβαρός επενδυτής πρέπει να είναι ψύχραιμος και να μην διακατέχεται ούτε ενθουσιασμό ούτε από απογοήτευση. Σαφώς θα πρέπει να διαθέτει ίδια κεφάλαια για να επενδύσει. Δεν θα πρέπει να περιμένει από τρίτους το 100% της  χρηματοδότησης. Τα ίδια κεφάλαια θα μπορούν να ενισχυθούν με την τραπεζική χρηματοδότηση για να προχωρήσει στην επένδυση.

Το δεύτερο είναι να κάνει μια μελέτη για τον κίνδυνο που αναλαμβάνει και τις σχετικές δυσκολίες που πρόκειται να αντιμετωπίσει. Όντως αυτή την περίοδο υπάρχουν πολλές αιτήσεις. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι για ένα διάστημα 2-3 χρόνων θα υπάρχει αυτός ο ρυθμός, θα σημειώνονται καθυστερήσεις, θα υπάρχει γραφειοκρατία κλπ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ως Σύνδεσμος δεν «πιέζουμε» για βελτίωση.  Όταν θα τελειώσει αυτή η περίοδος το κόστος των φωτοβολταϊκών θα πέσει πολύ χαμηλά λόγω της μείωσης του κόστους των φωτοβολταϊκών πλαισίων (grid parity) και δεν θα χρειάζονται οι επιδοτήσεις (παγκοσμίως). Η εγκατάσταση θα αφορά ιδιοκατάναλωση και δεν θα χρειάζονται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που ισχύουν σήμερα .

Όσοι μιλάνε εναντίον των ΑΠΕ και το κόστος χρηματοδότησής τους δε λαμβάνουν υπόψιν αυτό το πράγμα. Η τεχνολογία των φωτοβολταϊκών είναι η μόνη από όλες τις ΑΠΕ, της οποίας το κόστος πέφτει. Σε λίγα χρόνια το κόστος θα συγκρίνεται με οποιουδήποτε συμβατικού εργοστασίου. Υπάρχουν σχετικές μελέτες διεθνών οργανισμών. Επιπλέον ο ιδιώτης αλλά και η βιομηχανία θα μπορούν να τα εγκαθιστούν για ιδιοκατανάλωση.

 Ο εθνικός στόχος που έχει βάλει το ΥΠΕΚΑ και έχει δεσμευτεί στην ΕΕ για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από φωτοβολταϊκά (2500 MW) είναι μοιραίο να πιαστεί. Ο λόγος είναι ότι το κόστος πέφτει. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι είναι μικρός για τις δυνατότητες που διανοίγονται στα φωτοβολταϊκά.

Αν λοιπόν κάποιος θέλει να κάνει επένδυση είναι μια περίοδος που θα πρέπει να την υπολογίσει και να την σκεφθεί πολύ. Να κάνει έρευνα για να βρει μια περιοχή που δεν είναι κορεσμένη ή μια περιοχή που υπάρχει μεγάλη κατανάλωση δηλαδή κοντά σε πόλη ή σε στέγη. Αλλιώς ας κάνει υπομονή. Μετά από 4-5 χρόνια θα υπάρξουν ευκαιρίες που θα είναι πιο απλές και καθαρές.

Πως θα κινηθεί η αγορά της πράσινης ενέργειας στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι τάσεις;

Τα φωτοβολταϊκά έχουν αποκτήσει μια δυναμική και θα προχωρήσουν. Πιστεύω ότι θα μπορούμε να πετύχουμε το στόχο του 2014 (τα 1500 MW). Οι δυνατότητες για μετά το 2014 είναι μεγάλες και εκτιμώ ότι είναι χαμηλός ο στόχος για το 2020. Ο Σύνδεσμός μας έχει θέσει ως στόχο για το 2020 τα 6500 MW, δηλαδή το 12% της ηλεκτροπαραγωγής να γίνεται από τα φωτοβολταϊκά. Τα αιολικά είναι αλήθεια ότι έχουν υψηλό κόστος επένδυσης, προχωρούν με αργούς ρυθμούς και αντιμετωπίζουν και προβλήματα χρηματοδότησης. Δεν ξέρω αν θα επιταχυνθεί η είσοδος τους για να πιάσουν τους στόχους τους. Οι υπόλοιπες  ΑΠΕ  όπως είναι η βιομάζα και τα  μικρά υδροηλεκτρικά,  γίνονται κάποιες κινήσεις αλλά δεν είναι δυναμικές όσο θα έπρεπε. Αν και οι τιμές στη βιομάζα είναι πολύ ελκυστικές, το πρόβλημα εντοπίζεται στη συλλογή του υλικού

Μπορεί να προχωρήσει η παραγωγή φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα;

Υπάρχουν 3 εταιρείες παραγωγής στην Πελοπόννησο και δύο στη Βορ.Ελλάδα. Οι τρέχουσες δυνατότητες παραγωγής στην Ελλάδα είναι 200-250 MW, στα επίπεδα που είναι η ελληνική αγορά δηλαδή και το 90%  εξάγεται στο εξωτερικό. Το θέμα της παραγωγής είναι σημαντικό και κυρίως η ανάπτυξη εξαγωγικής δραστηριότητας.

Όσο για το εάν υπάρχει χώρος για μεγαλύτερη παραγωγή φωτοβολταϊκού εξοπλισμού (κυρίως φωτοβολταϊκά πλαίσια) στην Ελλάδα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι οποιαδήποτε εταιρεία θέλει να κάνει παραγωγή στην Ελλάδα δεν πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στην ελληνική αγορά.  Πρέπει να είναι εξωστρεφής. Θα πρέπει δηλαδή να στοχεύει στη ευρύτερη αγορά της ΝΑ  Ευρώπης. Θα πρέπει επίσης να προσέξει ότι η τεχνολογία εξελίσσεται και αν δεν βελτιώνεται δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι ανταγωνιστική μετά από 2 χρόνια. Παγκοσμίως οι εταιρείες που θα παράγουν φωτοβολταϊκά μετά από μερικά χρόνια, θα είναι αυτές που είτε έχουν υψηλή συνεχώς βελτιούμενη τεχνολογία, που σημαίνει συνεχώς υψηλότερες αποδόσεις ηλεκτρικής ενέργειας ανά μονάδα επιφανείας εγκαθιστάμενου φωτοβολταϊκού, είτε θα παράγουν αξιόπιστα προϊόντα με ανταγωνιστικό κόστος.